Mededelingen
4. De Budanflit te Oostkerke

J. Noterdaeme

Een van de oudste toponiemen van Oostkerke is ongetwijfeld:  Budanflit. De vraag kan zelfs worden gesteld: is Budanflit als toponiem niet ouder dan Oostkerke? Beide toponiemen verschijnen voor het eerst in een vervalste oorkonde van 961: “In parrochia Oskercka apud Budanflit”  -   Miraeus, I, 44: =  In de parochie Oostkerke nabij de Budanflit.   Budanflit wordt een tweede maal vermeld  in 1089 met dezelfde tekst: “In parochia Oostkercka apud Budanflit” -  Miraeus, III, 366.

Beide toponiemen werden gelijktijdig vermeld, maar zijn daarom niet even oud. Wij kunnen gerust veronderstellen dat Budanflit ouder is dan Oostkerke. Het laatste woord ontstond slechts nadat de kerk gebouwd was. Oostkerke verwijst in elk geval, wat ook de betekenis van het woord moge zijn, naar de tijd dat de polderstreek in de omgeving van de kerk reeds zo bewoond was, dat de noodzakelijkheid werd aangevoeld voor de bewoners van le polderstreek aldaar een kerk te bouwen.

Budanflit is integendeel een watertoponiem. Flit is ongetwijfeld Vliet, een natuurlijke watervliet, een natuurlijke waterloop, die teruggaat tot de tijd van de inpoldering.

1. Gyseling geeft als uitleg van Budanflit: Vliet van Budo. Het is mogelijk dat dit de juiste interpretatie van het woord is.

Onlangs echter werd mijn aandacht getrokken op een ander toponiem die verschijnt in een oorkonde uit daaromtrent dezelfde tijd. In het “Chronicon et Cartularium abbatiae Sancti Nicolai Furnensis”, uitgegeven door Vandeputte-Carton, komt een oorkonde voor van 1120 met de volgende tekst: “dillecto filio suo quem ecclesie sancti Nicolai de Butenburch”. Hier is de betekenis van Butenburch zeer duidelijk. Er is daar sprake van de kerk van Sint Niklaas die buiten de Burg van Veurne staat.  De letter u staat in middeleeuws West-Vlaams voor ui: buiten sprak men uit - en nu nog - als buten, met de u-klank als in schuwen. Dat de letter t door d vervangen werd, levert geen moeilijkheden op en ook niet de vervanging van e door a. De oorkonde werd in de kanselarij te Brugge in de burcht opgesteld, wellicht door een romaans sprekende Kapittelheer, die de betekenis van het woord niet begreep en op het gehoor de klanken zo trouw mogelijk, doch in sterke vorm heeft weergegeven.

De Budanflit-Buitenvliet liep in de omgeving van Oostkerke. Er liep in de middeleeuwen een vliet, een natuurlijke waterloop, ten zuiden van Oostkerke, die in het oude Zwin uitmondde. Ten opzichte van welke plaats werd de vliet een buitenvliet genoemd? De vliet lag in elk geval buiten de kom van de gemeente Oostkerke. Of werd de vliet zo genoemd ten opzichte van een andere plaats? Wat er ook van zij, dat heeft weinig belang: Budanflit betekent wellicht Buitenvliet.

Nota:

Vergelijk met de opvatting over ligging en betekenis van de Budanflit in de streek waar ook de Reyngaertsvliet, de Lamminsvliet, de Neckersvliet, maar tevens de Gotevliet en de Grote Vliet lagen zoals die voorgesteld wordt in de artikels van dhr. René De Keyser, in “Rond de Poldertorens”; o.a. in de 6e jaarg. Nr. 4, pag. 118-143, en in de 9e jaarg. Nr. 2, pag. 50-56.

J.R.