Gerard van Sander de zager

André D'hont

– Ik heb leren naar omhoog kijken sedert de pers nog bij de Pierslaan stond tegen het Verweeplein. Beneden de Graaf Jansdijk waren we achter de draad aan ’t kijken. En ’k weet nog hoe er toen een pijl neerviel en een kerel naast mij ermee ging lopen. A1 de schutters liepen achter het ventje, dat bij Haeghemans (waar men om een “sieke toebak” ging) binnenliep en waar hij “gestekt” werd. In 1910 is de pers reeds aan de Kattewegel gekomen, dan later een paar keer verder gelegd. Hij is daar reeds weg en zal zeker blijven waar hij nu is. Die eerste pers was ’n zwaar geval om omhoog te trekken (want nu kan een kind het); toen ging dat nog met katrollen. Saten Heyneman was toen klerk.

– Pas na de eerste oorlog werd het boogschieten iets van al de kermissen.

– Toch voor mij. Ik heb op Knokke-kermis en op al de kleine kermisjes geschoten. Het was 75 centiemen om mee te doen. Er werd geschoten in Fort St-Pol bij Henri Dewitte, in de Chalet du Golf bij Tarasses, in de Communal en in 1922 ook in de Central, zonder de schietingen van Pee Baervoets te vergeten, of deze in de Lion d’Or of in het Hotel des Dunes bij Arthur Vermeersch. Ik was bij de ’Noordschutters’ en de ’Kustvrienden’, ook bij de ’Stokkeschutters’ bij Oscar op de hul. Naast Casen Lingier en Frans Tavernier, de oudste overlevende stichters van de ’Kustvrienden’ was ik eerder het ’kakkernestje’. Mijn eerste boog kreeg ik van Pee Baervoets. Want een boog was een hele schat. Er kwam dikwijls ruzie over wiens boog. Om ze te herkennen werd er een ’trense’ aan gedaan. Het was de tijd der straffe schutters, met Konee Vandamme, Jan Sas, Segers, Cyriel Maertens, brouwer Demey e.a. De sireschieting was nog niet voor iedereen. Er moest ingelegd worden en de sire telde voor drie jaar, waarbij prijsschietingen moesten gegeven worden.

In ’t begin, vooral toen ik te Heist ging schieten, was ik gekend als ’Sanders’ zeune’. Want Alexander Dryepondt, mijn vader, was een bekende figuur. Hij was voor iedereen ’Sander de zager’. Hij werd in 1844 geboren in het huisje dat bij de dorpskerk stond, daar waar later de ’Café du Tram’ kwam, nu de ’Zwinneblomme’. En hij is 28 jaar lang boomzager gebleven, vooral bij reder Pier Bassens van Heist, die schuiten maakte. Daar was hij 10 maanden van het jaar in de weer. In de overige 2 werkte hij te Knokke voor de boeren. Het was een zware stiel. Vader is in de Verheyestraat gaan wonen, later in de Jodestraat, in een van de huisjes die er nog achteruit staan. Daar ben ik geboren in 1901. Sander is tweemaal getrouwd geweest. Eerst met een Govaert, met wie hij drie kinderen had: Jan (die in 1902 naar Amerika trok), Marie en Edelie. Dan met een Plovie, die hem nog vijf kinderen schonk: Medard, Pelagie, Arthur (die gestorven is), René en ik, Gerard, de laatste. Vader is in 1927 overleden op 83-jarige leeftijd!

– Zo stammen al de Dryepondts zeker uit een Knoks gezin van vele eeuwen.

– Ik was nog geen 13 toen de le oorlog uitbrak en ik was reeds schutter. Maar ge moest 18 jaar zijn om te mogen lid worden. Tijdens de oorlog marcheerde het schieten niet, omdat al de bogen moesten ingeleverd worden. Misschien dat het te gevaarlijke wapens waren. Ook de velo’s moesten binnen.

– Hebt ge in uw jeugd reeds ’t zomerseizoen gekend?

– Als we van ons huis ter Jodestraat over de Graaf Jansdijk keken, was er niet veel van een huis te zien. Daar stond wel het klooster, waar nu de school is. Maar ’t waren al duinen. En als het eens goed gewaaid of gestormd had, lagen ze ’s anderendaags dikwijls op een andere plaats opgehoogd. Het strand lag ginder heel ver. Maar er was reeds een golf en in 1910 ben ik er stokken gaan dragen. ’t Waren allemaal Engelsen die er speelden.

Gerard Dryepondt bij een schilderij met de oude pers op de Graaf Jansdijk, waarop men tevens de villa ’Duivekot’ aan de Pierslaan herkent.

Pietje Stockx, uit Amerika terug, was caddiemaster. Later kwamen er Seventje en Pietje Shop. Om stokken te dragen kregen we een ticket en een 'kluit'. Zo’n ticket was een halve frank waard, de rest was toeslag. En als een speler bekend stond om een ’kartje’ bij te geven, had ik als een van de jongsten geen kans. Er is sedertdien ook veel veranderd in de golf, waar nu zelfs de Knokkenaars mogen spelen. Vòòr 1914, was daar geen sprake van. Maar dan herinner ik mij hoe we vanuit de golf het eerste vliegtuig op het strand zagen landen. We waren in een ommezien naar zee. Daar was Crombez met zijn machine en het was vol eerbied dat we dit wonder aanraakten.

– Welke stiel hebt ge later aangepakt?

– Na 1918 en altijd in de Jodestraat ben ik metselaar geworden, zoals iedereen. Er kwam werk bij de vleet in het bouwbedrijf. Vroeger waren er wel reeds wat huizen in de Lippenslaan, maar daarbuiten niet zo veel. Met Deckers heb ik in 1919 de brouwerij van Demey helpen herbouwen. Daar gingen we tijdens de oorlog steeds gist halen. Gebrouwd werd hier toen nog, zo ook bij René Van Belleghem. Vandaag zit het al klaar in flessen. En ’k weet hoe we toen voor Demey’s brouwerij de koperen ketel naar de trein te Heist moesten gaan halen, Triem en ik. Het gevaarte werd op een kamion geladen, die toen nog op wielen met volle rubberen banden reed. Daar te Heist reden we met de kamion tegen de barrier, die wat uit de haak geraakte. Die wat recht getrokken werd en ’t was gedaan. De kamion was sterk genoeg.

– Er waren toen reeds heel wat aannemers?

– Deckers, de oude Mergaert, De Cuypere, Fluppe Proot en heel wat anderen, die uit den vreemde kwamen. Bij Charles D’Hooghe heb ik mee de Pavillon du Lac gebouwd, met Saten Heyneman en Menten. Dat moest in 1925 of 1926 geweest zijn. De ’lac’ lag er reeds. Dat weet ik goed, want Charles wou eens gaan varen met een van de bootjes. We moesten hem van kant steken, maar ’t bootje sloeg om, met Charles er onder in ’t water. Saten en Menten konden niet helpen, zoveel moesten ze lachen. Charles kwam er ’lekendenat’ van af. In de jaren ’30 was er niet meer zoveel werk en dan ben ik bij de gemeente gegaan om er in 1933 vast te blijven. Maar ik was ondertussen in 1922 ook bij de troep, te Gent bij ’t 3e in ’t Patersklooster aan St-Baafs. Het kostte 1,25 fr. om naar Gent te rijden. Mijn vrouw weet het ook wel; we vrijden toen reeds. Adriana en ik zijn maar later getrouwd. Zij kwam uit het oude Zoute en is een Byl, die bij Payo’s aan't Zeelands Pad (nu Zeeuws Pad) woonde.

– Het is ten slotte als boogschutter dat ge een keizerlijke naam gekregen hebt.

– Ik heb ook nog de lantaarns aangestoken na de le oorlog. Ik kreeg er 50 centiemen voor. In de pikdonkeren van de nacht moesten te 1 u de gasbekken dichtgedraaid worden. Maar ik heb tot 1951 moeten wachten om de hoogste gaai te schieten. 't Werd een jaar om nooit te vergeten. Op de eerste zondag van juli schoot ik Keizer van de Kust, op de 1e zondag van September Keizer van België.

Keizer Gerard Dryepondt

Gerard Dryepondt kwam in 1931 midden de Graaf Jansdijk wonen. Met zijn vrouw Adriana Byl heeft hij er zijn huis gebouwd ’en het was toen nog ver van het dorp’.

En dit zijn al de afstammelingen:

• Ferdinand en Suzanne Wtterwulghe-Dryepondt,
• Alfons en Gerda Reubens-Dryepondt,
• André en Lydie Dryepondt-D’aubioul,
• André en Hélène Verschorre-Dryepondt,
• Gilbert en Lisette Spaerkeer-Dryepondt, zijn kinderen.
• Roland en Annelies Sys-Wtterwulghe en kinderen Daniël, Filip en Tony,
• Roland en Anne-Marie Goegebeur-Wtterwulghe en kinderen Muriel en Katrien,
• Christiane Wtterwulghe en kinderen Katie en Nathalie,
• Michel en Hilde Wtterwulghe-Dedeyne en dochter Loes,
• Mike en Sonia Norton-Reubens en kinderen Vicky en David,
• Etienne en Rita Hennico-Reubens en kinderen Isabelle en Veronique,
• Gilbert en Mariane Reubens-Vermeersch,
• Cyriel en Nicole Beernaert-Dryepondt en kinderen Geoffrey en Antony,
• Michel Dryepondt,
• Ingrid Dryepondt,
• Michel en Carina Landtsoght-Dryepondt,
• Pascal en Ann Dryepondt-Dumoulyn,
• Philippe en Micheline Wilot-Dryepondt,
• Luc en Anne Landtsoght-Dryepondt,
• Dirk, Luc en Peter Dryepondt,
• Veronique en Martine Dryepondt,
• Edith Verschorre en verloofde Arne Secelle,
• Christ Verschorre,
• Philippe en Roos Victor-Spaerkeer, zijn klein- en achterkleinkinderen.

Dagklapper
André D'hont