Verslagen en mededelingen
2/ Heden den thienden pluviose …

René De Keyser

In 1795-96 werden de Zuidelijke Nederlanden ingelijfd bij de Franse Republiek. De hoofdman v de parochie werd vervangen door een "maire" (burgemeester) en twee of meer "adjoints" (schepenen). De gemeenten moesten zeer zorgvuldig registers opmaken van de geboorten, de huwelijken en de overlijdens dus niets daarvan nog overlaten aan de pastoor en de kerk. Hier zien we "adjoenct" Cornelis Hubert van Dudzele, met veel zorg en ambtsijver, een overlijdensakte opmaken in januari 1797; dus niet zo lang nadat men in onze streek begon te spreken over de "com­mune" in plaats van de "parochie", over de "juge de paix" van het "canton" in plaats van de "schepenen van het Vrije". Wij vermoeden dat dit sappig stukje administratieve letterkunde, zeer kenschetsend voor deze overgangsperiode van eigen bestuurlijke en rechterlijke eeuwenoude costumen, naar gecentraliseerde vreemde import-wetten, ons indertijd werd overgemaakt door wijlen dhr. A. Scherpereel ere-secretaris van Dudzele en lid van de St.-Guthagokring. Hier volgt het dan in zijn oorspronkelijke spelling.

***

Heden den thienden Pluviose, vijfde jaer der fransche republique, om vier euren naer middagh, voor mij Cornelis Hubert,  adjoenct municipael van den commune van Dudzeele, bestemt om de geboorten, houwelicken en afstervingen der borgers te con­stateren; zijn gecompareerdt in het huys der Commune, Bernardus van Arzeele, werkman oud vierenveertig jaeren, woonende binnen de commune van Ramscapelle, canton van Westcapelle, en Isabella Kerckhof huysvrouwe, oud drye entwyntigh jaeren, wonende binnen desen commune van Dudzeele, den eersten all de selve streecke wonende, de tweede huysvrouwe van Johannes de Snijder, landbouwer, oud vierenzestigh jaeren, wonende binnen desen commune van Dudzeele, sone van Joannes en van Pieternelle van Rietvelde, geboortigh van de commune van Nieuwmunster, canton Houtave, welken Bernardus van Arzeele mij heeft gedeclareerdt dat den gemelden Joannes de Snijder om drije euren ofte daeromtrent van desen naermiddagh, benevens hem gaende naer hunne woonsten, van Dudzeele langhst den heijschen heerwegh, jeghens den kleenen bilck in gebruycke bij vidua Jacobi Blommaert, tot Dudzeele, tusschen d’hofstede genaemt Stabelvoorde ende de hooghe heule traverserende den geseyden heerwegh, en van westen den selven heerwegh in de adere ofte waterganck is komen te vallen, wesende een weenigh beschongken gelijck hij, deposant, ook was, als naer gekomen zijnde uyt d’herberghe genaempt Sinte Joris, staende jeghens het kerckhof van Dudzeele, bewoont door Joannes Claeys, door welk geval den selven Joannes de Snijder sonder hulpe is komen te sterven in de geseyde adere ofte waeterganck, ingevolghe dese declaratie ben ik aenstondts naer dese plaetse gegaen, ick hebbe het lichaem uyt het waeter gehaelt en hebbe hetselve nauwkeurighlick geexamineerdt, hebbe daer niet voorder aen bevonden als dat de doodt waerschijnelick gevolght was door den selven val en van het waeter in de geseyde adere ofte waeterganck. Ende mij verseeckert van de doodt van den geseyden Joannes de Snijder, en ick hebbe daeraf proces verbal gestiert aen den juge de paix en heb daervan den tegenwoordigen act opgestelt welcken bernardus van Arzeele en Isabella Kerckhof benevens mij onderteeckent hebben.

Gedaen in het huys der commune van Dudzeele, Dagh, Maendt en jaer als boven.

Isabella Kerckhof.

signatura + bernardus van Arzeele illitterati

(Narden kon niet schrijven en zette een kruisje)

***

Bron

Burgerlijke Stand Dudzele.

10 pluviose an V = 22 januari 1797.