Moerkerke _{(zie tabel 4)}

In Moerkerke bevindt zich een gedenksteen voor de militaire slachtoffers uit WO I op het kerkhof, links naast de toegangsweg tot de Sint-Dionysiuskerk, in de Kasteelstraat (figuur 22).

Figuur 22. Gedenksteen voor de militaire slachtoffers uit WO I in Moerkerke, Kasteelstraat
© Geschied- en Heemkundige Kring Sint-Guthago

De hardstenen gedenksteen staat op een kleine rechthoekige plint. De steen heeft een brede omlijsting en een massieve, gebogen kroonlijst met een liggende leeuw erop. Onderaan opzij zijn er twee lage schuinaflopende en gebogen zijvleugels versierd met een bladerkrans en eindigend in een rond paaltje. Op de kroonlijst staat de tekst: “1914 1918’, met middenin een kruis. Daaronder staat op een witmarmeren plaat de tekst: “De Moerkerksche bevolking als aandenken aan hare gesneuvelden”, met daaronder de namen, alfabetisch geplaatst, in uitgehouwen, zwart beschilderde letters. Onderaan op het monument staat een helm op twee gekruiste palmtakken. De gedenksteen werd ontworpen door architect Ludovicus Goormachtigh en in 1920 uitgevoerd door H. Rousseau uit Brugge (1).

Zeventien overleden soldaten telt Moerkerke op zijn monument. Het gemiddeld aantal inwoners (1914-1918) bedroeg 2979. 137 soldaten (2) hebben in WO I meegevochten. Een kleine twaalf procent hebben het dus niet overleefd.

Dertien soldaten stierven aan verwondingen, vier aan ziekten. Drie overleden er in Frankrijk, waarvan twee aan ziekten en één in een ongeval (paardentrap in volle borst). Eén soldaat bezweek op 24 februari 1919 te Gent aan griep en longontsteking (Spaanse griep).

Onder de overledenen waren elf miliciens en zes beroepsvrijwilligers. Twaalf ervan deden dienst in linieregimenten, drie bij de jagers te voet, twee bij de rijkswacht respectievelijk te voet en te paard.

Twee van de vermelde soldaten waren officieel niet woonachtig in Moerkerke (Bassevelde en Brugge), maar er wel geboren. Een derde woonde in Menen en was geboren in Sint-Margriet-Houtem.

Twee Moerkerkse slachtoffers, Julien Jonnaert en Hendrik De Baets, staan eveneens vermeld op de herdenkingsplaat in de kerk van Vivenkapelle. Ze woonden in de nabijheid van het gehucht Vivenkapelle, dat toen behoorde tot de gemeente Sint-Kruis.

Eén slachtoffer staat niet vermeld op het monument. Henri Coens was geboren op 22 oktober 1891 te Sijsele, als zoon van Petrus en Julia De Muynck. Hij woonde blijkbaar te Moerkerke (3), met zijn echtgenote, Helen Boerjan, Henri behoorde tot de lichting van 1911 en was toegewezen aan het 4de linieregiment.

In het begin van de oorlog sneuvelde hij te Rumst, bij de brug van Walem, op 5 oktober 1914, tijdens de terugtocht op de IJzer. Postuum werd hij onderscheiden met het Ereteken Ridder in de Leopoldorde en het Oorlogskruis.

Hij ligt begraven te Mechelen. De reden waarom hij niet vermeld is op het monument hebben we niet kunnen achterhalen.

Tabel 4 Moerkerke (Damme)

Voetnoten

1. JACOBS M., Zij die vielen als helden.., deel 2, o.c., p. 254; Agentschap Onroerend Erfgoed 2018:        Sint-Dionysiuskerk gelegen in rechthoekig kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78850 (geraadpleegd op 31 augustus 2018)
2. Stadsarchief Damme, proces-verbaal van overgave aan het gemeentebestuur van het beheer van de dienst der militaire vergoeding, Moerkerke, 1919 (137 soldaten is bij benadering)
3. Flanders Fields (https://database.namenlijst.be/publicsearch/#/person/_id=8DC25F23-5309- 11D2-B12C-BE2CDE1F7030) en Belgian War Dead Register (https://www.wardeadregister.be/nl/dead-person?idPersonne=7326)