Michel Vanhalme

’t Kasteeltje van Heist is niet alleen voor toeristen die vanuit het NMBS-station naar zee snellen een aangename verrassing op de plaats waar de bredere Bondgenotenlaan (met middenplantsoen) overgaat in de smallere Kursaalstraat (éénrichtingsstraat voor wagens). Ook in het architecturale landschap van Heist valt het gebouw na al die jaren nog steeds op. Een kort portret van een buitenbeentje…

Gustaaf Dejonghe, welvarend aannemer van bouw- en waterwerken en heraanleg van wegen na de Eerste Wereldoorlog, was de eerste Heistenaar die zich een waarachtig herenhuis kon veroorloven. De bouwplannen van architect Robert Neirynck werden in 1921 goedgekeurd en in eigen beheer uitgevoerd. Schrijnwerker Jules Rotsaert verzorgde het vakwerk uit prachtig eikenhout en werd voor houtsnijwerk geassisteerd door Brugse specialisten. Het sierlijk plakwerk werd aangepakt door aannemer Ivo Huysseune. Italiaanse vaklui stonden in voor de mozaïekvloer in de hal, die sterk wordt geaccentueerd door de kleine arcadeboogjes naast de statige trap, die centraal gelegen is en zich splitst in twee gedeelten naar de eerste verdieping.

In het groot salon wou Dejonghe Slavonisch eikenhout dat de speelse neo-rococostijl temperde. Het kleine salon, gelegen naast de ingang en het bureau van Dejonghe werd gebruikt om de bezoekers te ontvangen, maar ook om in de wintermaanden de gezelligheid van de familie te verzekeren.

In 1929 overleed Gustaaf Dejonghe aan de gevolgen van een arbeidsongeval aan het Sas van Heist. De uitvaart van deze innemende en belangrijke figuur voor de ontwikkeling en werkgelegenheid van zijn gemeente, werd door de hele Heistse gemeenschap meebeleefd.

Toen in 1946 de nood aan een dagopleiding voor de zeevisserij werd aangevoeld (er bestond al een parochiale zondagsschool), werden eerst, echter zonder resultaat, stappen gezet bij het Bisdom. Daarna werd aangeklopt bij Achiel Van Acker, die akkoord ging mits er behuizing werd gevonden.

Arthur Huysseune en Kamiel Vantorre bemiddelden bij weduwe Dejonghe en in 1947 kocht de Staat het domein aan en ging de Rijksvisserijschool van start, onder beheer van het Ministerie van Verkeerswezen.

Met de staatshervorming ging de school als een der eerste over naar Nederlandse Cultuur, daar ze niet onder het schoolpact viel, later naar de Vlaamse Gemeenschap en de ARGO, om ten slotte samen met Oostende te belanden onder provinciaal beheer.

Die wisselingen hebben het onderhoud van het gebouw geen goed gedaan; gelukkig werden de architectonisch interessante elementen niet aangetast.

Op 18.10.95 werd het gebouw als monument geklasseerd en de omgeving als dorpsgezicht.

Terug