Uit de oude doos ...
Prijzen koopwaar in april 1940
Charles Claeys
Aan de tweede wereldoorlog hebben wij tal van herinneringen, de één al beter of slechter dan de ander. Maar één ding is zeker: iedereen kende iedereen en was bezorgd over de gezondheid en het geluk van vrienden en kennissen en men had interesse voor zijn naaste omgeving.
Thans is alles anders en het is met enige weemoed dat wij moeten vaststellen dat dit medegevoel voor onze naaste zo verkoeld is. Er is sindsdien zoveel vooruitgang geweest, waar wij fier mogen op zijn, maar de keerzijde stemt ons somber. Wij leven hoofdzakelijk voor onszelf, en - als het goed uitkomt - zullen wij wel eens iets doen voor een ander. Diegenen van ons, die zichzelf nog durven in de spiegel te kijken, erkennen dat ze daar een egoïst zien staan: ja, wij hebben onze eigen T.V. en programma's en onze welvaart waardoor we al onze “goestjes” kunnen doen voor onszelf, onze kinderen en kleinkinderen.
Wij hebben onze vrienden en onze buren, maar zij leven op hun eigen welvaart en doen ook hun eigen “goestjes”. En toch, als wij beter toekijken, zien wij een andere, een grotere miserie groeien bij onze kinderen, kleinkinderen, buren, vrienden en kennissen.
Ik herinner mij nog goed dat wij stoofhout kapten en klaar maakten voor oude mensen en dat wij ook hun boodschappen deden of iets voor hen bijhaalden. Wij voerden sketches op voor hen, hetgeen voor ons soms niet ongevaarlijk was. Want wij verkondigden enthousiast dat de oorlog niet zou blijven duren, dat de Moffen nooit in Engeland zouden geraken, maar dat zij straks wel op hun broek zouden krijgen. Zo hielden wij er de moraal in tijdens deze bange dagen...
Bombardementen volgden elkaar op, want Zeebrugge was een centraal punt aan de Belgische kust, en het spoorverkeer moest vernietigd worden.
Er vielen doden en gewonden, familieleden, buren, vrienden: allemaal goede kennissen, want iedereen was bezorgd om iedereen... Het trauma van die dagen zindert nog in ons door... Het waren harde tijden, die moeilijk waren door te komen. Om u een idee te geven van de in die tijd stijgende levensduurte, willen wij eens terugblikken op de officiële prijzen van verschillende levensmiddelen e.a. Vergelijk terloops eens de prijzen op de zwarte markt, waar schijnbaar geen gebrek was, en waar men alles kon krijgen, als men tenminste de nodige stuivers kon neertellen.. (Maar dit is een ander verhaal!)
Bij onze jeugd zal dit alles misschien geen interesse oproepen, maar voor ons zegt het héél veel. Dit zijn doorleefde herinneringen. Wij - in onze hoek - waren nog bevoordeeld met de vele boerderijen en de wonderbaarlijke haringvangst. Dit bracht redding want, écht veel honger werd hier bij ons niet geleden. In de steden echter was het veel slechter gesteld. Daar heerste onvervalste ellende...
Een afgedankte kostuum van een broer moest verder afgedragen worden. De klompen waren voor de weekdag; onze schoenen mochten wij amper twee uur per week dragen. Een fiets was een luxe-transportmiddel, al werd gereden zonder banden op de blote zante, zoals wij dat zeggen.
Maar, het was een zegen dat wij weinig ziek waren en bijzonder fit bleven, zonder overtollige kilo's... U ziet: aan alles blijken er ook goede kanten te zijn!
Ik wilde dit alles toch maar eens kwijt aan U allen.
Zeer hartelijk!
Koopwaar | eenheid | 15/04/1940 | Officieel | Zwarte markt |
Brood | 1 kilo | 2,41 | 2,9 | 34,85 |
Aardappelen | 1 kilo | 0,83 | 2,77 | 10,45 |
Kaas | 1 kilo | 16,54 | 28,81 | 301,2 |
Melk | 1 liter | 16,54 | 28,81 | 301,2 |
Eieren | per stuk | 0,57 | 1,62 | 8,3 |
Boter | 1 kilo | 26,77 | 41,82 | 236,5 |
Koffie | 1 kilo | 20,95 | 29 | 2035,6 |
Suiker | 1 kilo | 5,24 | 8,18 | 101,7 |
Chocolade | 1 kilo | 11,83 | 16 | 1054,75 |
Macaroni | 1 kilo | 7,89 | 9,3 | 77,95 |
Bier | 1 liter | 1,09 | 3,01 | ... |
Ossevet | 1 kilo | 6,72 | 15 | 334,7 |
Entrecôte | 1 kilo | 25,67 | 35,04 | 184,76 |
Spek | 1 kilo | 13,92 | 29,79 | 284,85 |
Hemd | per stuk | 34,95 | 221,94 | 431 |
Kostuum | per stuk | 757,98 | 2006,94 | 6091,6 |
Schoenen | per paar | 146,35 | 273,99 | 1191,7 |
Tabak | 1 kilo | 34,23 | 101,89 | 462,64 |
Zeep | 1 kilo | 3,59 | 8,01 | 147,3 |
Steenkool | 1000 kilo | 339,16 | 669,04 | 3897,7 |