(Voorlopige gescande transcriptie vanuit origineel document)

DAMME 1706

Germain Bonte

In het begin van de achttiende eeuw houdt het openvallen van de Spaanse troon Europa bezig. Toen werd immers de Spaanse Successieoorlog uitgevochten. 1706 is het jaar waarin Vlaanderen en Brabant verloren gaan voor de Spanjaarden en Fransen en bezet worden door de Engelsen en Nederlanders. Onder vele andere Vlaamse steden vermeld in het loflied gebeiteld in de triomfzuil opgericht in de tuinen van Blenheim Palace te Woodstock, staat vermeld dat Damme kapituleert.

Blenheim Palace werd door de koningin Anna geschonken aan John, hertog van Marlborough, voor zijn vele verdiensten als generaal gedurende deze oorlog.

De tekst vervolgt : "Plaatsen die gedurende maanden, gedurende jaren weerstaan hebben aan de beste generaals, provincies betwist gedurende eeuwen, zijn de verovering van een zomer. Het loflied doet op zijn minst vermoeden dat Vlaanderen moeizaam veroverd geweest is.

Winston Churchill, een verre nazaat van Marlborough, kent aan het gedicht een hoge waarde toe : mochten alle archieven verloren zijn, dan kan dit gedicht als geschiedenis dienen.

De archieven zijn evenwel niet verloren gegaan. Er bestaan nog Engelse en Nederlandse bronnen.

Eerst en vooral zijn er de Engelse bronnen zelf, namelijk de briefwisseling van Marlborough zelf.

Op 23 mei heeft Marlborough te Ramillies een overwinning behaald op Villeroi en is opgerukt naar Gent. Op 1 juni stuurt hij vanuit Merelbeke detachementen naar Antwerpen, Oudenaarde en Brugge om met de verantwoordelijken te onderhandelen over een overgave. Generaal-majoor Ross met 600 cavaleristen heeft als opdracht te onderhandelen met de stad Brugge en met het Brugse Vrije. Ross kan berichten dat bij het naderen van Brugge, het Frans bataljon dat daar ligt, zich terugtrekt en dat de magistraten van Brugge en van het Brugse Vrije zich zeer gaarne zouden overgeven. Ross bezet Brugge en stuurt 50 dragonders om Damme te bezetten. Op 3 juni lost een Nederlands regiment de Engelsen af in Brugge en in Damme. De Engelsen rukken verder op naar Oostende. Dezelfde dag gaan de magistraten naar Merelbeke om zich formeel te onderwerpen.

De Nederlandse bronnen geven meer bijzonderheden over de gebeurtenissen. Zij bevestigen en vervolledigen de Engelse bronnen.

De Nederlandse generaal baron Fagel heeft als opdracht troepen uit de Vlaamse garnizoenen te trekken, deze troepen rond Sas van Gent te verzamelen en op te rukken naar Brugge. De "Europische Mercurius" beschrijft Damme als volgt : "een klein stedetje even sterk door des zelfs gelegenheid ()) en door de versterkingswerken die men er aan gemaakt heeft".

Marignault, commandant van Sluis, bericht op 2 juni om 17.30 uur aan baron Fagel dat "Damme en Brugge verlaaten zijn, zo door de Spanjaarden als Franschen". Op 3 juni stuurt Fagel inderdaad zijn eigen regiment naar Brugge en het bataljon Sacconay naar Damme.

De suggestie uitgaande van het loflied mag vergeten worden. Damme en ook Brugge zijn verlaten en de nieuwe bezetters marcheren gewoon binnen. Ross noch Fagel hadden iets te doen, de vijand was weg ...

))) des zelfs gelegenheid : zijn ligging.