Inleiding

Dit dorp heeft een rijke geschiedenis. Sint-Niclaes ter Varent was een haventje dat zich in het huidige Zeeuws-Vlaanderen bevond. In de 16de eeuw werd de heerlijkheid Waterland gesticht. Hier lag ook het klooster ‘Elmare’. Dit klooster is helemaal verdwenen door de vernielende en herhaalde overstromingen uit de 14de eeuw. De naam Elmare komt voor in het beroemde verhaal ‘Vanden Vos Reynaerde’, paradepaardje van onze vroege letterkunde. Het dierenepos werd in de 13de eeuw geschreven door ‘Willem die Madoc makede’. Door twisten tussen de katholieken en de protestanten ging rond 1670 elk zijn weg. De katholieken bouwden een nieuwe kerk in ‘den Oudeman’; de protestanten stichtten Waterlandkerkje.

De Sint-Niklaaskerk (1672) heeft een opmerkelijk rococo-interieur dat integraal werd gerestaureerd. De vele typische kreken in de omgeving zijn echte parels van de natuur met een opmerkelijke fauna en flora. In de Oudemanskreek staat sinds 1995 een beeldengroep van de kunstenaar Chris Ferket: ‘Als de vos de passie preekt, boer let op je ganzen!’. Deze beeldengroep verwijst naar het vergane klooster Elmare. Blok-, Hollandersgat-, Vrouwkenshoek- en Molenkreek zijn pleisterplaatsen voor vissers en vogelliefhebbers; alsook de Val, de Zouteput en de Geuzeput.

Belangrijke gebouwen

Sint-Niklaaskerk

Dit zaalkerkje werd in 1672 gebouwd. Het werd in 1850 vergroot en kreeg toen zijn toren. Merkwaardig is het gerestaureerde 17de eeuwse Sint-Niklaasaltaar in de zijkapel en het laat 18de eeuws hoogaltaar.. Het rococogewelf dateert uit 1773. Eveneens uit die periode dateert het hoogaltaar dat rijk is uitgewerkt. De glasramen geven dit rijk aangeklede kerkje een intieme sfeer. De kerk heeft een mooie verzameling gerestaureerd zilver- en koperwerk.

Belangrijke beelden

Beeld "Als de Vos de passie preekt"

Deze beeldengroep werd geplaatst in de Oudemanskreek. Dit werk van Chris Ferket werd gewonnen door de gemeente Sint-Laureins in de wedstrijd Een thuis voor een beeld in 1995. Het monument verbeeldt het spreekwoord “Als de vos de passie preekt, boer pas op uw ganzen”. Ondertussen staan over de vijf deelgemeenten van Sint-Laureins een tiental Reynaertbeelden. Een fietsroute van 32km, de Reynaert Fietsroute, gidst u via polderwegen en kreken naar elk van deze tien beelden waardoor u op een aangename manier kunt kennismaken met de Reynaertlegende.

Net naast de plaats waar op het einde van de 14de eeuw het verdronken Elmare lag, vind je de pittoreske kroeg ‘De Roste Muis’. Wie weet geven ze je daar wel meer details over de vroegere eigenares aan wie de kroeg haar naam te danken heeft…