Sincfala-voorzitter Schepen Danny Lannoy onthulde samen met kunstenaar Aimé Thouet het tableau Carnaval in Heist (2007).
De overhandiging van de eerste carnavalspin 2007 van het Hof der Prinsen (de vereniging van oud-prinsen).
Enkele sfeerfoto's van de opening.
|
 |
1972 – Na de Prinsenverkiezing tussen Walter Thiel en George De Groote (deze laatste wordt Prins Boer 1), richten Walter Thiel en André Desmit een carnavalorde op. Een unicum voor de regio. De naam van de groep ontstaat aan de toog van café Tussen Land en Zee (André Desmit is er uitbater). Vaste klant Roger Deschacht zoekt én vindt: de Orde van de Bierlippen. Huis Le Progrès in de Kursaalstraat maakt het eerste ornaat. De carnavalsgroep draait al mee, als de optocht nog een echte kinderstoet is. Het begint allemaal met de camion van De Vestele. Er volgt een geleende boerenkar waar geen gaten in mogen gemaakt worden. Dan komt er een eigen kar gekocht van een groep uit het Nederlandse Ede. De beste plaats ooit is een tweede plaats. Met de olympische gedachte, deelnemen is belangrijker dan winnen, gaat de groep elk jaar met evenveel overgave aan de slag. Na het afbreken van het gebouw waar café Tussen Land en Zee is gevestigd, verhuist de groep naar café De Oosthoek. |
 |
Van de pioniers blijven nog een viertal personen over. In 2003 krijgt de Orde van de Bierlippen een nieuw bestuur. Stichter-voorzitter André geeft de fakkel door aan Davy Govaert. Stichter-ondervoorzitter Walter doet een stap opzij voor zijn zoon Hans Thiel. De Orde van de Bierlippen heeft diverse Prinsen in de rangen: |
De titel van Prins Carnaval kwam in het begin van deze verkiezingen in 1959 toe aan een student. Vanaf 1970 moesten kandidaat-prinsen vissers zijn. Na de verkiezing stelde de prins zijn gevolg zelf samen, op voorwaarde dat het ook vissers waren.
De eerste ‘vissersprins’ heette Georges Meyers, alias Prins Prut 1. Het gemeentelijk feestcomité doste de prins en zijn entourage uit met kostuums. Het comité stelde ook een wagen in de vorm van een groot bierglas ter beschikking. Die wagen sloot de namiddagstoet op zondag en die op dinsdagavond af.
Wie drie keer op rij tot Prins wordt verkozen mag zich Keizer noemen. In de geschiedenis van het Heistse carnaval zijn er dat drie, namelijk Keizer Danny 1 in 1991, Keizer Eddy Reddy 1 in 1999 en Keizer Oli 1 in 2004. De verkiezing van Prins of Keizer carnaval gebeurt nu twee weken vóór de zondagsstoet op het Prinsenbal. De zaterdag van het carnavalsweekend krijgt de prins op het Stadhuis van Heist de sleutel van de stad, meteen het teken van zijn officiële aanstelling. Op dinsdagavond wordt Prins Carnaval symbolisch verbrand en sluit het Vette Dinsdagsbal de feestelijkheden af. De muziek klinkt dan tot de vroege uren door de straten van Heist.
Jaarlijks gaat in de gemeente Knokke-Heist de grootste carnavalsstoet van de provincie West-Vlaanderen uit. Tienduizenden toeschouwers bevolken dan de straten van Heist om een zestigtal wagens en gemaskerde groepen te bewonderen. Het huidige megagebeuren ziet er totaal anders uit dan ongeveer 50 jaar geleden. Toch hebben enkele elementen de tand des tijds doorstaan.
Politiereglement Heyst-aan-Zee uit 1896: "Buiten de vastenavonddagen mag niemand zich in de straten vermomd of verkleed toonen"
Het Heistse carnaval vindt haar oorsprong in de visserij. Voor de vissers was de vasten een drukke periode, want vlees eten was gedurende die periode verboden. Enkele dagen voor het begin van de jaarlijkse 40-daagse vasten wisselden de bemanningsleden van vaartuig. Vissers en reders legden de voorwaarden vast op café. Tijdens de vooravond van de grote vasten, de dag vòòr Aswoensdag, werd dit uitbundig gevierd. De vissers schuimden de cafés af en dronken overal een goede pint.
In 1928 speelden de Plakkers en de Vissers voor het eerst een gemaskerde voetbalmatch. In de rangen van FC Heist ontstonden twee supportersverenigingen: De Zeemeermin met vooral aanhang bij de vissers en De Strandleeuwen, geliefd bij bouwvakkers, in het bijzonder stukadoors (plakkers). In het begin waren het vooral Gusten en Poye (de heren Serreyn en Vandenbroeck) die voor voetbalspektakel zorgden. Al dan niet denkbeeldige kwetsuren worden sinds jaar en dag gesoigneerd met de jeneverfles in plaats van tenderdjot (jodiumtinctuur).
Poye en Gusten op het voetbalveld Gusten in café Welkom Bank
Ook het Bal van de Zeemeermin (voor het eerst in 1929) stamt uit de gelijknamige supportersclub. Na de Tweede Wereldoorlog was Hotel de Bruges de pleisterplaats voor het bal tot in 1950. Daarna vond het bal achtereenvervolgend plaats in een tent op het Canadezenplein (nu De Bolle), de zaal van Ciné Moderne, Old Brussels en de oude en nieuwe Ravelingen.
In 1951 werd op dinsdagavond de eerste officiële stoet georganiseerd. Een fanfare trok door de straten van Heist met in hun kielzog de nieuw-gediplomeerden van de twee visserijscholen in Heist (later ook die van Oostende) en uiteraard de vissers zelf. De muzikanten kregen eet– en drankbonnen. Vissers die niet meer op zee gingen en tijdens de zomermaanden in Heist vis bakten, verdeelden gratis tong tijdens carnaval. Ze kregen daarbij hulp van vissersvrouwen. De avondstoet kende een groot succes. Andere gemeenten lieten namelijk geen carnavalsfeesten toe, waardoor mensen van heel ver, met speciaal ingelegde bussen, trams en treinen, naar Heist kwamen.
Toenmalig schepen Robert De Corte lanceerde in 1959 de idee van een kinderstoet op zondagnamiddag. Voor de start van de optocht kregen de kinderen die in schoolverband deelnamen aan een tekenwedstrijd een onderscheiding. De carnavalsstoet op zondag stond in het begin in het teken van de visserij, maar kreeg stilaan een ander aanzicht omdat het gemeentebestuur van Heist ook wagens toeliet met andere thema’s. Nadien volgden grotere praalwagens met volwassenen. De optocht op zondag overvleugelde die van dinsdagavond, want vanaf eind jaren 1950 lieten ook andere gemeenten carnavalsfeesten toe. De dinsdag werd een dag van alle Heistenaars onder elkaar.
 |
 |
|
Kinderstoet |
Stoet in 1973 |
Het gebeuren kreeg ook een minder carnavaleske toets met een vissersmis ter nagedachtenis van de verdronken vissers en een bloemenhulde op het Vissershuldeplein, waar sinds 1964 het Vissermonument staat. Door het algemene succes groeide het carnavalsfeest uit tot een driedaags evenement dat begon op zondag en duurde tot dinsdagavond. Nu bloeit het carnaval als nooit tevoren.
Sincfala, Museum van de Zwinstreek presenteert in de grote zaal naast het werk van Aimé Thouet een stukje geschiedenis van het Heistse carnavaleske feestgedruis.
Affiches vanaf 1952 tot 2006 flankeren het centrale werk.
Foto’s zijn tijds- en themagebonden gepresenteerd op drie monitoren. Twee andere schermen brengen film- en video-opnames, waarvan één ondersteund wordt door enkele typische Heistse carnavalsnummers van De Zeesluffers, Yvonne Leliaert, Johnny Hoes (op tekst van André Desmidt) en Eddy Storm.
 |
 |
 |
 |
Ook de prinsen en keizers (3 maal verkozen maakt de prins tot keizer) komen aan bod met medailles, scepters, linten en kostuums. Verder staat er kleurrijke carnavalskledij van de afgelopen tien jaar opgesteld.
In de oude kaartenkamer – de tweede tijdelijke tentoonstellingsruimte – ligt de klemtoon op enkele deelnemende groepen en komen carnavalsgadgets aan bod.
Voor de realisatie van de tentoonstelling mocht het museum rekenen op een dertigtal schenkers en bruikleengevers. Een oproep bij de carnavalsvereniging en de Heemkundige Kring Heyst Leeft leverde honderden foto’s en tientallen videofilms op. Mensen kunnen nog steeds foto’s en ander beeldmateriaal terugbrengen, zodat Sincfala de geschiedenis over het Heistse carnaval kan vervolledigen. Het museum is vooral op zoek naar materiaal van voor 1960.
