Jaarkalender "Cnoc is ier"
Siska van de Oosthoek. Franciska Fincent (1842-1912) was een echte van 't Zoekte, dochter van Jan, die tien kinderen had, – Siska had er zestien uit drie en half huwelijken. Als ze met Louis Devos trouwde draaide in de Oosthoek de molen.
Siska, die 135 kg woog, bakte wafels en maakte naam vanaf 1895, op prijs gesteld door de eerste toeristen.
Uit: Het Nieuwsblad:
Destijds.
Vroeger was het nog echt zondag.
Het zondagse leven is zeer veranderd. Wij gingen vòòr WO. II naar de elfurenmis. De kerk was stampvol en de telaatkomers (dat waren meestal ook diegenen die te vroeg weggingen) stonden achteraan opeengepakt.
Men betaalde 0,10 fr. stoeltjesgeld aan de stoeltjeszetter. Het ettelijke malen omkeren van de stoelen om te zitten of te knielen in de loop van de dienst, maakte enorm veel lawaai in de kerk.
Die elfurenmis was een niet-afgesproken ontmoetingspunt. Na de mis gingen de ouderen hun pint drinken of gingen onderweg bij een familielid even goedendag zeggen. De jongeren flaneerden door de hoofdstraat, op en neer en dan naar huis. Op zondagmiddag werd om één uur gegeten en een kip was zondagseten. Na de middag gingen vader en moeder met de kinderen op wandel: de kinderen hand in hand voorop, de ouders volgden, moeder aan vaders arm. De wandeling ging vaak naar de rand van de stad; daar was dan wel ergens een “lusthof” waar de ouders aan een tafel in open lucht iets konsumeerden, terwijl de kinderen mochten spelen op een schommel, een zelf te duwen molen, of een wipplank. Opgelet echter voor het zondagse pak. Na zo een uurtje wandelde men dan langs een andere weg naar huis. Soms ging de wandeling ook naar het kerkhof, naar het graf van grootvader, grootmoeder, e.a.
Thuis werd gelezen of verteld, gekaart; er waren heel wat gezelschapsspelen: ganzespel, dominospel, lottospel, (kienspel). Of men nam een stoel en ging aan de voordeur zitten kijken naar wat op straat gebeurde. Indien het gezin een auto had diende die maar zelden voor een zondagse uitstap, die was “voor de zaak”. Soms (meer naar de winter toe) mochten we naar de kinema. Er waren twee vertoningen: een om halfvijf en een om acht uur, telkens een voorfilm (klucht) en een hoofdfilm met een pauze ertussen.
De vertoning om halfvijf was voor de kinderen: een cowboy (uitspraak toen “ko-bjaa”)-film, een Chaplin-film, de dikke en de dunne, Tarzan. In de cowboyfilm waren er duidelijke “goeden” en “slechten” en toen de film nog stom was kommentarieerde de zaal. De zaal verwittigde de goeden: Pas op! De zaal begeleidde de jacht te paard met „Ju ju ju – hei hei hei", enz. Na de film, vroeg naar bed. Om acht uur, want om zes uur 's morgens moesten we thuis weg naar school, die begon met een mis om half zeven.
Ik herinner me onze eerste radio: was dat een imposant meubel, met er bovenop “nen oparleur" (haut-parleur). Dat was anno 1930 een nieuwigheid in huis.
“ Cnoc is ier”. Knocke 1890. De weg naar de duinen ofte Kerkstraat. Het was de meest schilderachtige buurt van het dorp, bij de hoge boom het winkeltje van Arie Claeys: zoetekoek en haring, – tegenover de Ste-Margarethakerk en 't kerkhof.
Kalender 1986: januari - februari - maart
Litanie van de Heilige Maagd en Martelares Margarita. Patrones van Knocke. Voorspreekster bij God voor de gelukkig geboorte der kinderen, beschermster tegen de cholera, kramp en geweldige pijnen.
Heer, ontferm u onzer.
Christus, ontferm u onzer.
Heer, ontferm u onzer.
Christus, hoor ons.
Christus, verhoor ons.
God hemelsche Vader, ontferm u onzer.
God Zoon, Verlosser der wereld, ontferm u onzer.
God Heilige Geest, ontferm u onzer.
Heilige Drijvuldigheid een God ontferm u onzer.
1883. Knokke-dorp. Beneden de duinen bij de Sint-Margarethakerk stonden de huisjes beschermd tussen veel lover, – op de hoogte van de Graaf-Jansdijk draaiden ten noorden de molens van Lieven en Van Damme. Paul Parmentier legde er fotografisch het beeld van vast in 1983.
De Garre van Connee
Hier volgt de tekst, zoals oudere mensen ze zingen resp. deklameren:
“Sissen stoent te p... in de Garre van Connee.
Doar kwamen twè poliessies en ze namen Sissen mee.
Sissen zei: “Welheere, ’k en ik nieks gedoan,
en aan ’k ’t moeten weten, ’k woare in de Garre nie gegoan.”
En zoender stief vil kak
en up hunder gemak
plooiden ze Sissen in den bak!”
Dit is waarschijnlijk één van de zeer vele versjes, die over de Garre van Connee bestaan. Let op: sommigen zeggen Cornee, anderen Connee (Konnee).
Maandnamen
De namen van de maanden zoals wij die thans in West-Europa en ook elders kennen stammen uit de Romeinse tijd van vòòr Kristus. Vooraf dient echter te worden gezegd dat eertijds het jaar met de maand maart begon, januari en februari waren oorspronkelijk de Voorlaatste en de laatste maand van het jaar. Julius Caesar bracht daar in 46 vóór Kristus verandering in door het invoeren van de zogenaamde Juliaanse kalender die van januari tot december liep. En nu de verklaring van de verschillende namen.
Januari: naar de Romeinse god Janus met de 2 aangezichten, die in het verleden en de toekomst zag.
Februari: komt van Fébrua, een oud reinigingsfeest dat oorspronkelijk in de laatste maand van het jaar - februari dus - gevierd werd.
Maart: naar de oorlogsgod Mars. Maart werd beschouwd als het echte begin van het nieuwe jaar, waarin het mogelijk werd weer aan landbouw te doen en... oorlog te voeren. De herkomst van de 3 volgende maanden - april, mei en juni - is niet volkomen zeker.
April: sommigen verwijzen naar de Romeinse godin Venus (waarvan de Griekse tegenhangster Aphrodite heette); anderen houden het bij het Latijnse woord aperire (openen), dus de maand waarin alles openbloeit.
Mei: een eerste verklaring verwijst naar Maia. een obskure Romeinse godheid aan wie in deze maand werd geofferd; een andere meer plausibele uitleg luidt dat in deze maand hulde werd gebracht aan de maiores (de ouderen).
Juni: misschien genoemd naar de godin Juno (koningin der goden; bij de Grieken Hera genaamd); anderen verkiezen de verklaring dat in deze maand de juniores (jongeren) werden geëerd.
Juli: oorspronkelijk guintilis (5e maand) genoemd, maar in 44 vòòr Kristus naar Julius Caesar herdoopt in mensis Julius.
Augustus: oorspronkelijk sextilis (6e maand); in het jaar 8 vòòr Kristus genoemd naar keizer Augustus.
September: afgeleid van septimus = 7e maand.
Oktober: afgeleid van octo = 8e maand.
November: afgeleid van novem = 9e maand. Toen de Romeinse staat in 42 vòòr Kristus deze maand naar keizer Tiberius wilde noemen zou deze hebben gerepliceerd: “Wat zouden jullie doen als je 13 Caesars had?”.
December: afgeleid van decem = 10e maand.
Brugsch Handelsblad.
“Cnoc is ier”. Knokke-Bad 1883. De vuurtoren werd gebouwd in 1872, dicht bij het voormalige wachthuis op de duinen en dat nog uit de Oostenrijkse tijd dagtekende, - Dries Verheye kocht het in 1880, om er het eerste paviljoentje bij zee in te richten: zo stak Knokke als badplaats van wal.
Kalender: april - mei - juni
Overval
De politie was opgebeld in verband met een overval in een juwelierszaak en trof er een “aangeschoten” man aan.
Agent:
– Wat hebt ge gezien?
Getuige:
– Er kwam een grote verhuiswagen aan en twee mannen haalden er een olifant uit. Dat beest sloeg de ruiten in met zijn slurf en de mannen haalden de kassa leeg. En toen reden ze weg.
Agent:
– Was het een Indische of een Afrikaanse olifant? Indische hebben kleine oren.
Getuige:
– Dat weet ik niet, hij had een kous over zijn kop.
Jefke zit wenend aan de deur van het grootwarenhuis. Een voorbijganger vraagt hem wat er scheelt.
– Ik moet hier boodschappen doen voor mijn moeder...
– En dan?
– Ik heb schrik. Gisteren zei mijn vader nog, dat die grootwarenhuizen al de kleintjes kapot maken...
Onze lieve kleinen
De familie keert huiswaarts na de traditionele hoogmis.
– Wat een rotpreek hield de pastoor nu! zegt de vader.
– En wat zong dat koor vals! konstateert moeder.
Waarop zoonlief droogweg:
– Wat wilt ge nog voor vijf frank de dag van vandaag.
De Knokse Duinen 1890. Als de groep Van Bunnen-Dumortier-Verwee in 1887 de eerste promotiegroep oprichtte, kwamen de villa’s reeds op de duinen. Plettinkx Hul werd aldus onthouden, gesitueerd waar nu bij de Heilig-Hartkerk de Van Bunnenlaan is.
De scanner
Het geheel van de streepjes en de cijfers eronder noemt men de bar-code. De streepjes zelf vormen in feite het identificatienummer van het product en dienen om dat identificatienummer optisch leesbaar te maken. Dat is een voorwaarde om de moderne technologie in de winkelwereld in te schakelen.
Wat zich op de grens van de jaren zeventig en tachtig aanmeldde als een onbegrijpelijk spel van streepjes en cijfers, dat plots op allerlei winkelwaar werd getoverd, leidt nu pijlsnel naar de ontknoping. 1983 en 1984 dienen zich aan als de jaren van de doorbraak van de scanner, een elektronische machine die enkel leeft bij de gratie van al die streepjes en cijfers die we via de winkelwaar naar de kassa rijden. De scanner is bij machte die symboliek om te zetten in codenummers, door te sturen naar het geheugen van een computer of kassa, waarna het spel kan eindigen in een kasticket dat duidelijk leesbaar, vol letters en cijfers; de klant recht naar zijn portemonnee gaat.
Eenvoudige code
Voor achterdochtige consumenten kunnen we wel het raadsel even helpen ontwarren. De code onderaan de streepjes bestaat telkens uit 13 cijfers. Tenminste de Europese EAN-code. De eerste twee geven het nummer van het land weer waar het produkt vandaan komt. Elk Belgisch produkt begint met cijfer 54. (Voor Nederland is dat 87, voor Frankrijk 30 tot 37, voor Duitsland 40 tot 43 enz.). De vijf daaropvolgende cijfers geven het nummer van de fabrikant aan. Als deze man verschillende produkten maakt zal datzelfde nummer op al zijn artikelen prijken.
De groep van de vijf daaropvolgende cijfers is dan het artikelnummer zelf en het laatste cijfer is een controlecijfer, waardoor de computer een artikel weigert als een van de voorgaande cijfers mis is.
Die cijfercode wordt ook nog eens vertaald in de streepjes, afwisselend donkere gedrukte strepen en lichte niet-gedrukte strepen. Kom je dus met je winkelwagentje volgeladen met streepjeswaren aan de kassa, dan kan de scanner zijn werk beginnen doen. Daar wordt de code optisch gelezen door middel van een vast leesvenster of een leespen. Terwijl de waren daarover heen schuiven tast een laserstraal de code af en zet ze om in een cijfercode. Dat code nummer wordt doorgestuurd naar de computer of het geheugen van de kassa. Daarin zijn o.m. de prijs en de benaming van het produkt opgeslagen. Deze informatie wordt naar de kassa teruggeseind en die drukt dan op haar beurt een ticket met een detail van de aankoop in ons gebruikelijk letter- en cijferschrift. Dat ticket, duidelijker en overzichtelijker dan in het verleden, zal de kassierster aan de klant overhandigen. Alle gegevens staan erop vermeld: de datum, naam van het produkt, de prijs en het aantal aangekochte artikelen.
Het Volk.
“Cnoc is ier”. De duinen van 't Albertstrand waar het Grand Hôtel de Knocke in 1890 door Van Bunnen opgetrokken werd en later uitgebreid, aanpalend het Kursaal Hotel, was het nog één duin naar Duinbergen toe – de badgasten keken op het strand van het begin van de XXe eeuw, in de buurt van de Leopoldlaan, waar Eugène D’hooghe zijn straat trok.
Kalender: juli - augustus - september
==> AANKONDIGING:
Kantoor van den Notaris Standaert te Brugge.
Toeslag
2 Oogst om 3 uur ten Gasthove “De Zwaan” te Knokke, 2, Statieplaats, van:
Badstad Knokke (Zoute).
Villa op den dijk, 219; gelijkvloers, entresol en twee verdiepen.
Ingesteld : 177.000 fr.
Twee villas. Zeewindstraat 1 en 3, gelijkvloers en 3 verdiepen.
Ingesteld : 120.000 en 69.000 fr.
Twee garagen op binnenkoer met uitgang in de Zeewindstraat, nevens nr 3.
Ingesteld : 25.000 en 6.500 ft.
Alles vrij van gebruik met 1 October ’32.
Na te zien den Maan-, Woens- en Vrijdag, van 2 tot 5. Zich wenden: Agence De Rycker, Kustlaan, 21. Inlichtingen en plakbrieven ten kantore van aen verkoophoudenden notaris Standaert, Grauwerkersstraat, 24 Brugge.
Gezond leven om lang te leven
Om lang te leven moet men gezond leven. Een eerste voorwaarde is de dagelijkse oefening in open Lucht. Een tweede voorwaarde is het rationalizeren der voeding door de aanvoer en de sleet in evenwicht te brengen. De derde voorwaarde, een der voornaamste, is rust, want ontspanning is noodzakelijk. Ten slotte de vierde en laatste voorwaarde: de ademhaling verzorgen. Kortom: rationele voeding, marcheren, slapen en goed ademen, ziedaar vier voorwaarden om gezond te leven, lang te leven.
't Oekd Zoekte 1900. Binnen de groep huizen, tussen duinen en Zoutepolder was het één grote familie, niets dan nichten en kozijns, met de Waeghes en de Bijls, Loeys en Daese, Raes en Osaer, aan de praat met Maria Viaene, Melia Degraeve, … Cocquyt en … Raes.
“Beste wensen”
voor 1986 aan de zowat duizend leden van onze heemkring. We wensen ze in het nieuwe jaar ook allemaal te behouden.
Maar u kent het liedje: alles wordt duurder...
Zo kost het versturen van brochure en jaarboek met de postdienst tegen de 50 fr. Om verder het hoofd boven water te kunnen houden, moeten we met zoveel het jaargeld opvoeren (van hoger kosten van druk spreken we zelfs niet).
In andere woorden, het jaargeld 1986 beloopt maar 250 fr., te storten met bijgevoegd bulletin of aan een bestuurslid.
Vergeet het niet: dan ontvangt u zeker in de loop van 1986 brochure en jaarboek. We organiseren nog heel wat meer! Cnoc is ier!
Bij de dokter
Een vrouw komt bij de dokter.
– Dokter zegt ze, ik heb steeds pijn in m’n hoofd, m’n oren suizen, m’n tanden staan slap. Ik heb altijd pijn in m’n hals en m’n rug... en wat er met m’n buik, en de ontlasting aan de hand is weet ik niet. In mijn knieën voel ik een stekende pijn. Wat zou ik eigenlijk mankeren dokter?
Dokter : – U mankeert niets madame, u hebt reeds alles.
“Cnoc is ier”. Kalfmolen uit de XVIIe eeuw. Het Kalf is de oudste buurt van Knokke, op de Graaf Jansdijk van de XVe, de molen uit de XVIIe eeuw, -waar in 1681 Cornelis Dyle molenaar was, velen meer tot Ignace Devos in 1834 en Pol, tot Edward Verheye in 1924, Lothar Peel laatste in 1926.
Kalender: oktober – november – december
Opstel
Een onderwijzer gaf aan zijn kinderen als opdracht een opstel over kleine visjes. Eén van de ingeleverde opstellen luidde als volgt:
- De sardientjes. De sardientjes zijn kleine visjes zonder kop, die in de olie leven!
Paniek
Marie een stevige, huismoeder uit Zarren, is weer in verwachting. Ze zit de gazet te lezen. Plots pakt ze een schrik en gilt in paniek:
– Jef, Jef, ons hoeveelste kind is ’t dat nu op komst is?
Jef : “Het zesde, voorzeker!”
Marie : “Ooeioeiieioei! Weet je wat hier in de gazet staat? Elk zesde kind dat geboren wordt op aarde is een Chineeske!!”
De truc
De direkteur van het cirkus ontvangt een akrobaat.
– Ik heb een sensationeel nummer. Ik duik van op tien meter hoogte, het hoofd vooruit, en houd u vast, ik duik recht in een fles gevuld met water.
– Gij houdt mij voor de zot. Zoiets is onmogelijk. Of anders hebt ge een truc.
– Ja; aan u, die van stiel zijt, kan ik het wel verklappen. Ja, er is een truc. Juist voor het begin van mijn duik, zet ik in de hals van de fles een trechter!